Αστρονομική αποζημίωση ύψους 1 δισ. ευρώ αξιώνουν από το Ελληνικό Δημόσιο τα νέα αφεντικά της ΟΠΑΠ Α.Ε., καθώς προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη με αφορμή τη μη ενεργοποίηση – με τους όρους που αυτοί θέλουν – της σύμβασης παραχώρησης για την εγκατάσταση και εκμετάλλευση 35.000 παιγνιομηχανημάτων VLTs (τα γνωστά «φρουτάκια»).
Η ΟΠΑΠ Α.Ε. κατέθεσε αίτημα διαιτησίας στις 26 Νοεμβρίου 2015 στο Δικαστήριο Διεθνούς Διαιτησίας του Λονδίνου, κατά τα οριζόμενα στην από 2011 Σύμβαση Παραχώρησης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της εταιρείας που αφορά τα VLTs. Οι ιδιοκτήτες του ΟΠΑΠ αποφάσισαν να σύρουν την Ελληνική Δημοκρατία στο Δικαστήριο Διεθνούς Διαιτησίας του Λονδίνου (London Court of International Arbitration), επικαλούμενοι πρόβλεψη στο νόμο 4002/2011, με την οποία τους δόθηκε η άδεια για τα «φρουτάκια».
Στην 22 σελίδων αίτηση για διαιτησία, οι ιδιώτες του ΟΠΑΠ δεν αμφισβητούν το περιεχόμενο της σύμβασης του νόμου 4002/2011, αλλά εξαπολύουν μύδρους κατά των αποφάσεων της Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων (ΕΕΕΠ) για το κανονιστικό πλαίσιο της λειτουργίας των VLTs. Δηλαδή, για τους όρους και τους κανόνες που θα λειτουργούν τα «φρουτάκια».
Όπως υποστηρίζει ο –ιδιωτικός πλέον– ΟΠΑΠ, το νέο κανονιστικό πλαίσιο της ΕΕΕΠ οδηγεί σε «μεταβολή των συνθηκών υλοποίησης του έργου» και γι’ αυτό το λόγο η εταιρεία αποφάσισε την αναστολή της δραστηριότητας των VLTs. Ο ΟΠΑΠ αφήνει αιχμές στην προσφυγή του για τους χειρισμούς του επικεφαλής της ΕΕΕΠ Α. Στεργιώτη, ο οποίος συνέταξε και υπέγραψε τον σχετικό κανονισμό, αλλά και κατά του πρώην υπουργού Οικονομικών Γ. Βαρουφάκη. Όπως υποστηρίζει ο ΟΠΑΠ, δεν βρήκε ανταπόκριση «παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες της εταιρείας να συνεργαστεί με όλες τις αρμόδιες κρατικές αρχές και υπηρεσίες» κι έτσι δεν κατάφερε να προχωρήσει η «αλλαγή του κανονιστικού πλαισίου λειτουργίας των VLTs» ώστε να καταστεί κερδοφόρο υπέρ του ΟΠΑΠ!
Με άλλα λόγια, ο ΟΠΑΠ ανέστειλε με δική του πρωτοβουλία την επένδυση γιατί θεωρεί ότι το νέο κανονιστικό πλαίσιο –που προφυλάσσει τους παίκτες– δεν θα αποφέρει στην εταιρεία τα υπολογιζόμενα κέρδη!
Οι μέτοχοι του ΟΠΑΠ ζητούν το αστρονομικό ποσό του 1 δισ. ευρώ, επικαλούμενοι τις «ζημιές» που έχει υποστεί η εταιρεία, όταν για τη συγκεκριμένη επένδυση είναι γνωστό πως οι μέτοχοι δεν έβαλαν ούτε ένα ευρώ από την τσέπη τους! Όταν το 2013 τα νέα αφεντικά του ΟΠΑΠ εξαγόρασαν το 33% των μετοχών του Οργανισμού πήραν ως «προίκα», μεταξύ άλλων, και την άδεια για την εγκατάσταση 35.000 παιχνιδομηχανών VLTs (τα γνωστά «φρουτάκια»), τα οποία είχαν δοθεί από το 2011 στην τότε κρατική ΟΠΑΠ Α.Ε. και μάλιστα με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης και όχι με διαγωνισμό.
Ο κρατικός τότε ΟΠΑΠ, βάσει του ν. 4002/2011, κατέβαλε το ποσό των 560 εκατ. ευρώ για την απόκτηση των σχετικών αδειών, αλλά και του μονοπωλιακού δικαιώματος στον ηλεκτρονικό τζόγο των VLTs. Σήμερα, ο τσέχος μεγαλομέτοχος Κ. Ζίγκλερ και οι έλληνες μικρομέτοχοι Γ. Μελισσανίδης και Δ. Κοπελούζος ισχυρίζονται ότι έχουν «χασούρα», την οποία επιχειρούν να αποσβέσουν μέσω της νομικής διεκδίκησης 1 δισ. ευρώ για μια επένδυση που δεν υλοποιήθηκε κατόπιν δικής τους πρωτοβουλίας!
«Το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο περιέχει σειρά πρωτοφανών περιορισμών, που παραβλέπουν τις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές του υπεύθυνου παιχνιδιού και καθιστούν πλέον το έργο των VLTs οικονομικά μη βιώσιμο», αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στο κείμενο της προσφυγής του ΟΠΑΠ.
Και με αυτό το σκεπτικό προχωρούν σε μια πρωτοφανή ενέργεια που αμφισβητεί νόμο του κράτους, καθώς θεωρούν ότι το νέο κανονιστικό πλαίσιο που πρόκρινε η ΕΕΕΠ δεν ικανοποιεί τους οικονομικούς στόχους τους.
Η ΕΕΕΠ, με την απόφαση 154/4/5-6-2015 του δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης (Β 1120), προχώρησε στην τροποποίηση, συμπλήρωση και κωδικοποίηση της απόφασης 143/2/6-2-2015 (Β 328) που αφορά τη «ρύθμιση θεμάτων διεξαγωγής και ελέγχου τυχερών παιγνίων που διεξάγονται μέσω παιγνιομηχανημάτων τύπου VLT».
Και αυτούς ακριβώς τους όρους της συγκεκριμένης τροποποιητικής απόφασης αμφισβητεί σήμερα ο ΟΠΑΠ. Τι ενοχλεί όμως πραγματικά τους νέους ιδιοκτήτες; Ότι επιβλήθηκαν κανονισμοί που «περιορίζουν την κερδοφορία του παιχνιδιού» για τους ιδιοκτήτες! Οι ενστάσεις της ΟΠΑΠ Α.Ε. αφορούν σχεδόν αποκλειστικά τις προβλέψεις του Κεφαλαίου Γ της σχετικής απόφασης της ΕΕΕΠ, η οποία περιγράφει τους όρους για τη «Διεξαγωγή Τυχερών Παιγνίων με Παιγνιομηχανήματα» και ειδικά το άρθρο 11 περί «διαδικασίας και όρια συμμετοχής».
Οι όροι που περιέχονται στο άρθρο 11 χαρακτηρίζονται στην προσφυγή του ΟΠΑΠ «περιοριστικοί» ως προς την «κερδοφορία» του και άρα καθιστούν την επένδυση «μη ελκυστική»! Προσοχή στο κενό ανάμεσα σε «μη ελκυστική» και «μη κερδοφόρα» για μια επένδυση για την οποία ήδη «ελέγχονται» τα μέλη του ΤΑΙΠΕΔ.
Και ποιοι είναι οι όροι που ενοχλούν τον ΟΠΑΠ; τι θεωρείται περιοριστικό, σύμφωνα με την προσφυγή;
Η ύπαρξη ημερησίου ορίου κατάθεσης 80 ευρώ ανά παίκτη. Αμφισβητείται, δηλαδή, το άρθρο 11 παράγραφος 4 της απόφασης της ΕΕΕΠ, που θέτει «ως μέγιστο επιτρεπόμενο ημερήσιο όριο δαπανών (Maximum Daily Loss) ανά παίκτη το χρηματικό ποσό των ογδόντα (80) ευρώ».
Η πρόβλεψη του άρθρου 11 παράγραφος 6, η οποία αναφέρει ότι «ο Φορέας Εκμετάλλευσης και οι Παραχωρησιούχοι (σ.σ.: καταστηματάρχες) υποχρεούνται να διακόπτουν άμεσα την Παικτική Συνεδρία όταν ο Παίκτης καταγράψει απώλεια χρηματικού ποσού ύψους είκοσι (20) ευρώ». Ο ΟΠΑΠ διαμαρτύρεται γιατί με τον προηγούμενο «κανονισμό» επιτρεπόταν η απώλεια 80 ευρώ μέχρι να υπάρξει διακοπή, δηλαδή όλου του ημερησίου ορίου για το παιχνίδι.
Το άρθρο 11 παράγραφος 8 που ορίζει ότι «η συμμετοχή του Παίκτη στα Παίγνια δεν επιτρέπεται να υπερβεί τις δέκα (10) ώρες την εβδομάδα (από ημέρα Κυριακή έως ημέρα Σάββατο), ενώ παράλληλα ορίζεται πως ο συνολικός μέγιστος χρόνος συμμετοχής του Παίκτη στα Παίγνια δεν επιτρέπεται να υπερβεί τις τριάντα δύο (32) ώρες ανά ημερολογιακό μήνα (από την πρώτη έως και την τελευταία ημέρα του μήνα)». Ο ΟΠΑΠ διαμαρτύρεται επειδή ο προηγούμενος «κανονισμός» όριζε 12 ώρες την εβδομάδα και 40 ώρες μηνιαίως.
Επίσης η εταιρεία… ενίσταται για τον «περιορισμό» στις ώρες λειτουργίας των καταστημάτων από τις 10 π.μ. ως τις 12 τα μεσάνυχτα τις καθημερινές και τις Κυριακές και από τις 10 π.μ. ως τις 2 τα ξημερώματα τις Παρασκευές, τα Σάββατα και τις επίσημες αργίες. Δεν δέχεται, δηλαδή, τις προβλέψεις του άρθρου 11, παράγραφος 5, υποστηρίζοντας ότι με τον προηγούμενο κανονισμό προβλεπόταν ωράριο λειτουργίας από τις 9 το πρωί έως τις 2 μετά τα μεσάνυχτα για τις καθημερινές και τις Κυριακές, και από τις 9 το πρωί έως τις 4 το (επόμενο) πρωί για τις Παρασκευές, τα Σάββατα και τις επίσημες αργίες.
Αμφισβητεί, επίσης, τον περιορισμό στα ποσά των τζακ-ποτ ανά κατάστημα, που ορίστηκε από την ΕΕΕΠ στα 20.000 ευρώ, από 100.000 ευρώ που ίσχυε με τον προηγούμενο κανονισμό. Πρόκειται για το άρθρο 28 παράγραφος 6, με το οποίο η ΕΕΕΠ θέλει να περιορίσει τα κέρδη των τζακ-ποτ, με το σκεπτικό ότι τα μεγάλα ποσά αυξάνουν την εξάρτηση από το παιχνίδι-τζόγο.
Ο ΟΠΑΠ φτάνει στο σημείο να αμφισβητήσει και πρόβλεψη του νόμου 4002/2011, με τον οποίο έγινε η παραχώρηση και προέβλεπε την υποχρεωτική αναγραφή του ΑΦΜ στην κάρτα παίκτη, με την οποία οι πολίτες θα μπορούσαν να παίζουν «φρουτάκια». Ισχυρίζεται, δηλαδή, ότι η αναγραφή του ΑΦΜ στην κάρτα παίκτη καθιστά το παιχνίδι «λιγότερο ελκυστικό και θα αποτρέπει τους παίκτες να συμμετέχουν». Με άλλα λόγια, θέλει μια κάρτα που δεν θα ελέγχεται από το Ελληνικό Δημόσιο, ώστε ο εκάστοτε παίχτης να μπορεί να παίζει χωρίς να φοβάται αν τυχόν δεν μπορεί να δικαιολογήσει την προέλευση των χρημάτων που τζογάρει!
Οι κανονισμοί της ΕΕΕΠ ήρθαν ουσιαστικά για να προστατεύσουν τους παίκτες από τον εθισμό στον τζόγο και να προφυλάξουν χιλιάδες ανθρώπους και οικογένειες από την οικονομική καταστροφή, αλλά για τον ΟΠΑΠ αυτή η εξέλιξη σημαίνει απλώς απώλεια κερδών και τίποτα περισσότερο.
Βέβαια, εδώ πρέπει να πούμε ότι ακόμη και με τα όρια που θεσπίζει η ΕΕΕΠ ένας παίκτης θα μπορεί να δαπανά έως 2.400 ευρώ το μήνα! Απλώς ο ΟΠΑΠ στηριζόταν σε εκτιμήσεις που είχαν γίνει για τα παράνομα VLTs σύμφωνα με τις οποίες ο μέσος παίκτης θα δαπανούσε 100-150 ευρώ και μάλιστα σε καθημερινή βάση! Μόνο που ακριβώς γι’ αυτόν το λόγο υπήρξε τέτοια κατακραυγή αναφορικά με τα παράνομα «φρουτάκια»!
Έτσι η εταιρεία φρόντισε από την αρχή να δημιουργήσει κλίμα κατά του νέου κανονιστικού πλαισίου λειτουργίας και σε ανακοίνωση που εξέδωσε λίγες ημέρες μετά την έγκρισή της υποστήριζε: «Ως αποτέλεσμα της εισαγωγής νέου Κανονισμού Διεξαγωγής Τυχερών Παιγνίων μέσω Παιγνιομηχανημάτων από την Επιτροπή Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων (ΕΕΕΠ), μεταβάλλονται ριζικά οι συνθήκες οι οποίες οδηγούν στην εκ των πραγμάτων αναστολή της επιχειρηματικής δραστηριότητας των παιγνιομηχανημάτων της ΟΠΑΠ Α.Ε.».
Πρόσθεσε δε ότι «ο νέος κανονισμός, που αποφασίστηκε από την Επιτροπή Παιγνίων μόλις λίγες ημέρες πριν από την προγραμματισμένη έναρξη λειτουργίας των VLTs και χωρίς να προηγηθεί καμία διαβούλευση με την ΟΠΑΠ Α.Ε. περιέχει σειρά πρωτοφανών περιορισμών, που παραβλέπουν τις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές του υπεύθυνου παιχνιδιού, καθιστούν το έργο οικονομικά μη βιώσιμο και προσδιορίζουν τεχνικές προδιαγραφές που κάνουν αδύνατη την έγκαιρη υλοποίησή του».
Επιπλέον, εγκαλούσε τη Ρυθμιστική Αρχή ότι «αποφάσισε μέτρα που οδηγούν σε απώλεια φορολογικών εσόδων της τάξης των 300 εκατ. ευρώ, τα οποία η κυβέρνηση είχε προϋπολογίσει με τους θεσμούς στα πρόσφατα μέτρα που συμφωνήθηκαν». Εμφανίζεται, δηλαδή, ο ΟΠΑΠ να κόπτεται για την υλοποίηση του μνημονίου, αλλά και την αντιμετώπιση της ανεργίας, αφού εκτιμά πως με την «αναστολή της επένδυσης από την εταιρεία χάνονται 10.000 νέες θέσεις εργασίας (σε κατασκευές, δημιουργία νέων χώρων κ.λπ.)». Στην πραγματικότητα εδώ έχουμε να κάνουμε με έναν ωμό εκβιασμό, καθώς όντως το τρίτο μνημόνιο προέβλεπε φορολογικά έσοδα από τα VLTs 226,8 εκατομμύρια ευρώ μόνο για το 2016!
Την ίδια στιγμή, μια σειρά από δημοσιεύματα, κυρίως από ιστοσελίδες, επεδίωκαν να εμφανίσουν τον Α. Στεργιώτη ως άνθρωπο των ιδιοκτητών καζίνο – κύριων ανταγωνιστών για τα «φρουτάκια» του ΟΠΑΠ. Ο επικεφαλής της Ανεξάρτητης Αρχής Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων τοποθετήθηκε στη θέση αυτή από τον πρώην υπουργού Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη. Ο κ. Στεργιώτης υπήρξε στέλεχος στο Καζίνο Λουτρακίου, από όπου απομακρύνθηκε το 2012 με απόφαση των ισραηλινών μετόχων της εταιρείας.
H σύγκρουση του ΟΠΑΠ με το Ελληνικό Δημόσιο και την ΕΕΕΠ είναι σίγουρο ότι θα έχει πολλά επεισόδια, ειδικά όταν η εταιρεία ισχυρίζεται στην προσφυγή της πως η πολιτεία έχει προχωρήσει «σε παράβαση των συμβατικών υποχρεώσεων», όπως αυτές απορρέουν βάσει του νόμου και του «ελληνικού δικαίου». Μόνο που οι ιδιοκτήτες της εταιρείας έσπευσαν να βρουν το δίκιο τους στο Λονδίνο…
Όπως και να ’χει, οι εξελίξεις σχετικά με τον ΟΠΑΠ αναμένεται να είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσες• τόσο από το Λονδίνο όσο και από την έρευνα που διατάχθηκε με παραγγελία της εισαγγελέως κατά των Εγκλημάτων Διαφθοράς Ελένης Ράικου για τη διερεύνηση τυχόν τέλεσης αξιόποινων πράξεων κατά την εκκαθάριση του τιμήματος που περιήλθε στο ΤΑΙΠΕΔ από την πώληση του 33% των μετοχών του ΟΠΑΠ στην Emma Delta Ltd. Τα τότε μέλη του Δ.Σ. του ΤΑΙΠΕΔ είναι αντιμέτωπα με νέα κακουργηματική κατηγορία, καθώς ελέγχονται για το αν απέδωσαν τόκους ύψους περίπου μισού εκατομμυρίου ευρώ στο Δημόσιο από την πώληση του ΟΠΑΠ. Η έρευνα της Εισαγγελίας Διαφθοράς σχετικά με την υπόθεση του ΟΠΑΠ θα εξετάσει εάν η μεταβίβαση έγινε νόμιμα ή αν από τη σύμβαση προκύπτουν στοιχεία για τη διάπραξη του αδικήματος της απιστίας, καθώς το ΤΑΙΠΕΔ δεν απέδωσε στο Ελληνικό Δημόσιο τους συνολικούς τόκους από το ποσό για την πώληση του ΟΠΑΠ που πιστώθηκε στο λογαριασμό του ΤΑΙΠΕΔ.