Η φορολογία για πλατφόρμες στοιχήματος και καζίνο στο ίντερνετ είναι κάτι σχετικά καινούργιο μιας και νομοθετήθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 2011.
Ίσως έχετε ακούσει πολλές φορές να γίνεται λόγος για φορολογία των τυχερών παιχνιδιών στην Ελλάδα και για τη δημιουργική ασάφεια των κυβερνήσεων γύρω από αυτό το θέμα. Ίσως να έχετε διαβάσει και το άρθρο μας για την κατάσταση στην αγορά των διαδικτυακών καζίνο από το 2011 έως σήμερα. Ξεκινώντας την κουβέντα πάνω σε αυτό το πολύ επίκαιρο θέμα – μιας και αυτή τη στιγμή το κράτος συζητάει αλλαγές στη νομοθεσία περί τυχερών παιγνίων τόσο στο internet όσο και στα επίγεια καζίνο – πρέπει να τονίσουμε πως η φορολογία για πλατφόρμες στοιχήματος, καζίνο και πόκερ στο ίντερνετ είναι κάτι σχετικά καινούργιο μιας και νομοθετήθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 2011. Πρόθεση της κυβέρνησης εκείνο τον καιρό ήταν να φορολογήσει τόσο τις εταιρείες οι οποίες δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά (και ως εκ τούτου αποκομίζουν κέρδη από τα εισοδήματα των Ελλήνων παικτών) όσο και να φορολογήσει τους Έλληνες παίκτες για τα κέρδη που έχουν σε ένα διαδικτυακό καζίνο. Όπως δηλαδή συμβαίνει και στα πρακτορεία του ΟΠΑΠ μέσω της φορολόγησης της κάρτας παίκτη η οποία πάντως αν και έχει εισαχθεί στην αγορά από το 2011 δεν έχει ακόμα χρησιμοποιηθεί στο 100% των περιπτώσεων. Για μια ακόμα φορά στην Ελλάδα, η διαφορά μεταξύ πρόθεσης της Ελληνικής κυβέρνησης και υλοποίησης της συγκεκριμένης απόφασης διαφέρει ριζικά.
Η πρόθεση της Ελληνικής κυβέρνησης το 2011 για φορολόγηση των καζίνο
Οι προθέσεις της Ελληνικής κυβέρνησης κατά τον πρώτο καιρό φάνηκαν ουσιαστικά ανώδυνες και όλοι πίστεψαν πως τα σχέδια της για νομιμοποίηση των καζίνο θα είναι για μια ακόμα φορά ατελέσφορα. Το πρώτο νομοσχέδιο που μιλούσε για θεσμοθέτηση των διαδικτυακών καζίνο στη χώρα μιλούσε για μία φορολόγηση 30% επί των μεικτών κερδών των επιχειρήσεων που προσφέρουν υπηρεσίες καζίνο (και στοιχήματος και πόκερ) χωρίς ουσιαστικούς περιορισμούς στην παροχή των παιχνιδιών ή στις ενέργειες marketing τις οποίες αυτές θα προβούν. Ταυτόχρονα, το νομοσχέδιο μιλούσε δευτερευόντως για την εισαγωγή ενός θεσμού ο οποίος ονομαζόταν κάρτα παίκτη. Τέτοια θα διέθετε κάθε παίκτης είτε παίζει online – δηλαδή φρουτάκια και άλλα παιχνίδια καζίνο στο διαδίκτυο – είτε έπαιζε στοίχημα (και αργότερα φρουτάκια) σε κάποιο πρακτορείο του ΟΠΑΠ. Για να ισχύσει ο θεσμός, θα έπρεπε ο ενδιαφερόμενος να κάνει εγγραφή με το σύστημα της κεντρικής κυβέρνησης και τα τυχόν κέρδη του να φορολογηθούν βάσει συγκεκριμένων συντελεστών. Οι συντελεστές αυτοί ορίστηκαν ως εξής:
- 0% φορολόγηση για ημερήσια κέρδη έως €100
- 15% φορολόγηση για ημερήσια κέρδη μεταξύ €100,01 και €500
- 20% φορολόγηση για ημερήσια κέρδη πάνω από €500,01
Το μεγαλύτερο πρόβλημα όμως που είχε να αντιμετωπίσει το Ελληνικό κράτος και οι αρμόδιες αρχές για τη συγκέντρωση των φορολογικών εσόδων, ηταν η αδυναμία του συστήματος που σχεδιάστηκε για τη συλλογή και επεξεργασία των σχετικών στοιχείων των παικτών και των εταιριών. Επί μία σειρά ετών η ελληνική κυβέρνηση είχε σχεδόν μηδενικά έσοδα από τη φορολόγηση των τυχερών παιχνιδιών, κυρίως όσον αφορά τα διαδικτυακά καζίνο παρόλο που το νομοσχέδιο πέρασε στα τέλη του 2011 και έχει μεσολαβήσει μία δεκαετία σχεδόν από την ψήφισή του.
Η φορολόγηση για τον ΟΠΑΠ, για το μονοπώλιο των τυχερών παιγνίων που μέχρι πρόσφατα δραστηριοποιούνταν μόνο στα επίγεια πρακτορεία του, ξεκίνησε και αυτή στο 30% και ακολούθησε την αύξηση 5% του 2016 για να συμπορευτεί με τις υπόλοιπες εταιρίες. Ο ΟΠΑΠ όμως δε δύναται να δηλώσει μη επιβεβαιωμένα νούμερα μιας και ο οργανισμός είναι εισηγμένος στο χρηματιστήριο της Αθήνας και οφείλει να καταθέτει λεπτομερείς οικονομικές καταστάσεις κάθε έτος. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει για τα διαδικτυακά καζίνο τα οποία δεν είχαν έδρα στην ελληνική αγορά και δεν ήταν εισηγμένα στο Ελληνικό χρηματιστήριο με αποτέλεσμα ουδείς να γνωρίζει ποια είναι τα κέρδη των εταιρειών αυτών από τους Έλληνες παίκτες. Συνεπώς, δεν ήταν παράλογα τα παράπονα από το κράτος και τον ΟΠΑΠ, ειδικά κατά τα πρώτα χρόνια της νομοθετημένης αγοράς, περί ενδεχόμενης φοροδιαφυγής από πολλές στοιχηματικές του εξωτερικού αναφορικά με τη δράση τους στη χώρα μας.
Η αλλαγή και τα πρώτα φορολογικά έσοδα από τα διαδικτυακά καζίνο
Τα πράγματα όμως άρχισαν να αλλάζουν δραματικά από το 2015 όταν η χώρα μπήκε σε μία νέα συνθήκη αναφορικά με την οικονομική της πολιτική. Κυρίως λόγω των capital controls αλλά και λόγω της σκλήρυνσης από μεριάς της Επιτροπής Ελέγχου και Εποπτείας Παιγνίων (ΕΕΕΠ – του αρμόδιου δηλαδή οργάνου για την εποπτεία και τη διεξαγωγή των τυχερών παιγνίων στην Ελλάδα) αναφορικά με τη συγκομιδή των φόρων. Η στάση της κυβέρνησης προς τις στοιχηματικές οι οποίες δεν συμμορφώνονται με τη νομοθεσία έχει γίνει πολύ πιο πιεστική και ως εκ τούτου πολύ πιο αποτελεσματική. Με μία σειρά από κινήσεις που έμελλε να αλλάξουν τον ρου της αγοράς, το Υπουργείο Οικονομικών σε συνεργασία με την ΕΕΕΠ κατάφεραν να τις πιέσουν ώστε αυτές να παρέχουν πιο αξιόπιστα στοιχεία για τη λειτουργία τους, αφού πρώτα αυτά έχουν υπογραφεί και επιβεβαιωθεί από την αρμόδια επιτροπή ελέγχου στην οποία τα παιχνίδια τους έχουν λάβει πιστοποίηση. Στις περισσότερες των περιπτώσεων αυτές οι επιτροπές ελέγχου είναι η επιτροπή ελέγχου παιγνίων της Μάλτας (MGA) ή η αντίστοιχη επιτροπή του Ηνωμένου Βασιλείου UKGC. Και οι δύο έχουν γίνει γνωστές για τους αυστηρούς ελέγχους και την αξιοπιστία που προσδίδουν στην αγορά του online gaming.
Παράλληλα με την κίνηση αυτή για αύξηση των ελέγχων των στοιχείων που δίνουν τα καζίνο, σημαντική αλλαγή συνετελέσθη το 2016 με την αύξηση του συντελεστή φορολογίας κατά 5%. Επί των μικτών κερδών πάντα. Έτσι το νέο ποσοστό συμμετοχής του Κράτους στα κέρδη των στοιχηματικών – έτσι ονομάστηκε η επιβολή αυτής της φορολογίας- φτάνει πλέον το 35%, ένα ποσοστό που παραμένει από τα υψηλότερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και έχει φυσικά δημιουργήσει αντιδράσεις μιας και οι πάροχοι υποστηρίζουν ότι είναι απαγορευτικό για την ανάπτυξη της αγοράς.
Μελετώντας όμως κανείς τα διαγράμματα για τα φορολογικά έσοδα ανά έτος, από τη στιγμή που η ελληνική αγορά έχει μπει στην εποχή της θεσμοθέτησης του διαδικτυακού τζόγου, θα παρατηρήσει τη ραγδαία αύξηση των εσόδων από το 2015 και έπειτα, παρόλη δηλαδή την αύξηση των συντελεστών. Κάτι που καταδεικνύει πως το πρόβλημα αρχικά ήταν στη μεθοδολογία που ακολουθούσε η κυβέρνηση, και όχι στο % καθεαυτό.
Τι ισχύει για τους παίκτες και τη φορολογία που πληρώνουν αυτοί;
Στο ίδιο πλαίσιο, της αυστηροποίησης δηλαδή των ελέγχων και της εξάλειψης των φαινομένων φοροδιαφυγής που σχετίζονται με παραβατικότητα στα διαδικτυακά καζίνο, έρχεται να προστεθεί και η στάση της Κυβέρνησης να πιέσει τους παρόχους διαδικτυακής διασκέδασης να προσθέσουν στο λογισμικό τους συστήματα αυτόματου υπολογισμού και αφαίρεσης του ποσού της φορολογίας από τα κέρδη των παικτών. Οι κλίμακες φορολόγησης των κερδών παραμένουν οι ίδιες που αναφέραμε σε προηγούμενη παράγραφο στο κείμενο μας, αλλά αυτή τη φορά τα καζίνο δεν είχαν καμία επιλογή για να μην εφαρμόσουν τις δεσμεύσεις προς το κράτος. Και γιατί αυτό γιατί από το 2015 τα καζίνο έχουν υποχρέωση να αποδίδουν αυτά το φόρο για λογαριασμό των παικτών, τον οποίον φόρο πρέπει μετά τα ίδια τα καζίνο να αναζητήσουν μέσω της πλατφόρμας τους.
Έτσι, αυτή τη στιγμή στα περισσότερα καζίνο τα οποία δραστηριοποιούνται νόμιμα στην ελληνική αγορά θα βρείτε στους όρους και προϋποθέσεις τους το σχετικό εδάφιο το οποίο περιγράφει τη διαδικασία αφαίρεσης του ποσού της φορολογίας από τους λογαριασμούς των παικτών. Στις περισσότερες των περιπτώσεων η δραστηριότητα κάθε παίκτη χωρίζεται σε συνεδρίες διάρκειας 24 ωρών (αν και το ποιες θα είναι αυτές οι 24 ώρες μπορεί να διαφέρει από καζίνο σε καζίνο). Εν συνεχεία, βάσει του καθαρού κέρδους των παικτών κατά τη διάρκεια αυτής της συνεδρίας, το καζίνο θα αφαιρέσει το φόρο κερδών από το υπόλοιπο του λογαριασμού τους. Μάλιστα για παίκτες οι οποίοι έχουν να αποδώσουν κάποιο ποσό φόρου αλλά προσπαθούν να κάνουν ανάληψη των χρημάτων τους πριν να λήξει η συνεδρία, το καζίνο θα μπλοκάρει αυτόματα τη συναλλαγή αν αυτή αφορά ποσό μεγαλύτερο από το υπόλοιπο του λογαριασμού μείον το ποσό του φόρου.
Τι αναμένεται να αλλάξει στο μέλλον βάσει του νέου νομοσχεδίου
Οι συζητήσεις έχουν ήδη ξεκινήσει στην παρούσα Βουλή για να κατοχυρωθούν σημαντικές αλλαγές στο νόμο των τυχερών παιγνίων και σε μία μονιμοποίηση της κατάστασης που ξεκίνησε σα μεταβατική το 2011 αλλά έχει καταλήξει να γίνει «προσωρινά μόνιμη». Οι αλλαγές αυτές φαίνεται να αφορούν κυρίως στη φορολόγηση των παροχών και όχι τους παίκτες αλλά δεν θα μας έκανε εντύπωση αν η κυβέρνηση προσπαθούσε να χτυπήσει με ένα σμπάρο δύο τριγώνια.
Σύμφωνα λοιπόν με τα ανανεωμένα σχέδια της παρούσας Κυβέρνησης – τα οποία βέβαια πρέπει να δούμε αν θα προλάβει η κυβέρνηση να τα υλοποιήσει πριν τις επερχόμενες εκλογές – τα καζίνο θα συνεχίσουν να αποδίδουν 35% των κερδών τους προς το δημόσιο αλλά θα επιβαρύνονται και από ένα εφάπαξ ποσό για να μπορούν να εξασφαλίζουν τις άδειες λειτουργίας καζίνο και στοιχήματος, για ένα χρονικό ορίζοντα 5ετίας σε κάθε περίπτωση. Το ποσό αυτό έχει οριστεί σε 4 εκατ αν κάποια εταιρία θέλει να προσφέρει διαδικτυακό στοίχημα και σε 1 εκατομμύριο εάν θέλει να προσφέρει υπηρεσίες διαδικτυακού καζίνο. Επίσης, στις προθέσεις της κυβέρνησης είναι να προσθέσει και μία αρκετά διφορούμενη διάταξη στο νομοσχέδιο, η οποία θα προβλέπει πως οι πάροχοι καζίνο δεν θα μπορούν να προσφέρουν παιχνίδια τα οποία ελέγχονται από Random Number Generator (RNG) ή αλλιώς, Γεννήτρια Τυχαίων Αριθμών. Αν αυτό ισχύσει, τότε τα διαδικτυακά καζίνο στη χώρα μας θα δύναται να προσφέρουν μόνο live καζίνο, δηλαδή παιχνίδια καζίνο σε σύνδεση με live dealers σε κάποιο καζίνο του εξωτερικού.
Αν και αυτή είναι μία διάταξη η οποία έχει ανησυχήσει αρκετά τόσο τις εταιρίες όσο και τους παίκτες που κατοικοεδρεύουν στην Ελλάδα, τουλάχιστον με το καινούργιο νομοσχέδιο δεν προβλέπονται αλλαγές στη φορολόγηση των παικτών. Αυτή μάλλον θα παραμείνει στα ίδια επίπεδα που βρίσκεται σήμερα και θα αφορά και πάλι τα κέρδη ανά 24ωρη συνεδρία, με αφορολόγητο ένα ποσό μέχρι 100 Ευρώ. Ταυτόχρονα δεν δίνονται διευκρινίσεις για το πώς θα αυστηροποιηθούν οι έλεγχοι για τη φορολόγηση των κερδών στα πρακτορεία του ΟΠΑΠ μιας και με την εξαίρεση των κουλοχέρηδων σε αυτά, η χρήση της κάρτας παίκτης είναι μάλλον προβληματική αυτή τη στιγμή.